Rozdział 11
Idea piękna powiązanego z miłością
Essenceizm sugeruje, że miłość i piękno są połączone ze sobą jak podmiot i obiekt. Są jak dwie strony działania tego samego emocjonalnego doznania powstającego w człowieku. Takie pojmowanie uczuć odnosi się do całości funkcjonowania człowieka w stanie zgodnym z pierwotną koncepcją Stwórcy. Właśnie taki człowiek łączy w sobie harmonijne pojmowanie zjawisk mających równocześnie charakter zewnętrzny i wewnętrzny, widzialny i niewidzialny, fizyczny i duchowy. Można im nadać nazwę harmonii estetycznej. Z koncepcji essenceizmu dotyczącej człowieka wynika, że jest on jedynym bytem mogącym istnieć zarówno w czasoprzestrzeni wszechświata, jak i w sferze poza czasem i przestrzenią, a nawet w obu tych „środowiskach” równocześnie. Popularnie chodzi o jego obecność w świecie fizycznym i duchowym. Taki stan wynika z tego, że według essenceizmu człowiek w czasie swojego rozwoju jest harmonijnym połączeniem osoby fizycznej i duchowej, to znaczy, że jego zmysły fizyczne i duchowe tworzą harmonijną całość.
Harmonia estetyczna u człowieka dojrzewa równocześnie z przeżywaniem miłości dziecięcej, małżeńskiej i rodzicielskiej. To są trzy typy miłości prowadzące do miłości doskonałej. W kolejnych stadiach miłości następuje równoczesny postęp w odkrywaniu i zrozumieniu piękna. Taki stan dotyczy oczywiście świata w pierwotnej koncepcji Stwórcy, a tylko w małym stopniu naszej ułomnej cywilizacji.
Według essenceizmu, którego celem jest uświadomić wszystkim pierwotną koncepcję świata, połączenie miłości i piękna stanowi swoisty impuls rozwoju naszej osobowości. Taki stan mogliśmy odziedziczyć tylko od Bytu Pierwoistnego. Essenceizm ukazuje zatem Stwórcę jako wzorzec estetyki wyprzedzający inne zworce. Punktem wyjścia jest Jego Osobowość, gdyż w to Niej upatruje początku miłości i piękna.
Essenceizm wydedukował ten wzorzec na podstawie działalności Stwórcy, w którą zaangażował On Swoje Przymioty. Byt Pierwoistny posiada bowiem w Sobie Inteligencję, Wolę i Uczuciowość skupioną w centrum o nazwie Serce. Tak można sobie wyobrazić jądro Osobowości Bytu Pierwoistnego. Wymieniony trzeci główny Jego atrybut zwany Uczuciowością powoduje „wypływanie” z Jego Serca Miłości, będącej rodzajem podmiotowej energii. W wyniku otrzymania przez nią kierunku działania nadanego przez Inteligencję i Wolę, staje się ona siłą. Siła miłości ma charakter podmiotowy i aktywny, podczas gdy piękno ma charakter przedmiotowy i pasywny. W trakcie procesu tworzenia aktywność siły miłości pobudza stan materii, kształtując ją w harmonijne formy, odbierane jako piękno. Piękno jest zatem reakcją na twórcze działanie miłości.
Reasumując, estetyka essenceizmu opisuje piękno i jego formy pobudzone przez miłość. Gdy piękno swoim istnieniem odpowiada miłości, to wówczas następuje harmonia wywołująca szereg zjawisk estetycznych. Może się to zacząć od wzruszenia, a skończyć na ustanowieniu trwałego dobra, czyli stanu, w którym powinien żyć człowiek. Kształtuje się wtedy stały ideał piękna połączony z dobrem. Tak właśnie jawi się nam przyroda, włączając w to naturalne obrazy Ziemi, jak również zjawiska w całym wszechświecie. Tak też jawi się nam miłość między mężczyzną i kobietą. Harmonia między nimi przejawia się w tym, że miłość wydobywa piękno, a z kolei piękno pobudza rozwój miłości. Wtedy krąg się zamyka w formie jedności, dostosowując się do wzorca estetyki nadanego pierwotnie przez Stwórcę.
Można zatem powiedzieć, że Byt Pierwoistny, który posługuje się doskonałą miłością, dostrzega w obiektach stworzonych przez Siebie tylko piękno i dobro, a nie może znać zła. Czasami doświadczamy tego sami, gdy tak kochamy drugiego człowieka, że widzimy w nim tylko piękno i dobro, a nie jesteśmy w stanie dostrzec zła ani brzydoty.
Warto dodać tu dygresję wyjaśniającą zależność między podmiotem a obiektem w przypadku tworzenia piękna przy zaangażowaniu miłości autora.
Każdego autentycznego twórcę powinna łączyć z jego dziełem nierozerwalna więź. Im bardziej autor angażuje się w swój akt twórczy, tym bardziej jest z nim związany. Najbardziej zaangażowany artysta odzwierciedla w swojej pracy wszystkie posiadane umiejętności i emocje, po prostu samego siebie. W przypadku Stwórcy Jego działanie ma najczęściej charakter procesu twórczego, który oddziałuje na całą przyszłość. Jeśli już czegoś dokona i zdecyduje, że jest dobre, to jest to określenie doskonałego stanu rzeczywistości i równocześnie wzorzec piękna.